Stad Hasselt heeft een duurzame vastgoedstrategie klaar die er voor moet zorgen dat haar stadspatrimonium tegen 2050 volledig klimaatneutraal is. Door gebouwen energetisch te renoveren, te verkopen, te slopen en het verhogen van gedeeld gebruik van nieuwe en huidige gebouwen wil de stad dat doel bereiken. “We investeren hiervoor jaarlijks tussen 8 en 10 miljoen euro, tot 2050”, aldus schepen Laurence Libert, bevoegd voor Gebouwen.
In het begin van de huidige legislatuur stapte stad Hasselt mee in het SURE2050-project, een – door Europa gesubsidieerd – coaching-traject voor het ontwikkelen van een strategisch vastgoedplan, dat ondersteunend werkt om het patrimonium van lokale overheden toekomstbestendig, klimaatneutraal en CO2-vrij te maken.
“Daar gaan we uiteraard graag in mee, als overheid hebben we immers een voorbeeldrol te spelen, in de verschillende stappen naar klimaatneutraliteit”, legt schepen Libert uit. “We willen niet met lede ogen toekijken en de zaken zelf aanpakken. Dat is ook nodig, als we de teleurstellende ambities zien van de recente klimaattop COP27, in Egypte. We zijn gestart met een blik te werpen op ons stadspatrimonium, wat we hebben en wat we in de toekomst willen. Zo hebben we al onze 260 gebouwen geïnventariseerd en geanalyseerd op vlak van huidige duurzaamheid, technische toestand en invulling. Daarnaast hebben we bekeken welke functies elk gebouw heeft, welke functies we als overheid eigenlijk allemaal ingevuld willen zien en hoe we dat allemaal kunnen combineren.”
Op basis daarvan werd er de afgelopen 3 jaar een vastgoedstrategie uitgewerkt om geleidelijk aan te evolueren van een uitgebreid patrimonium naar een kernportefeuille met gebouwen waarmee de stad aan de slag kan, om zo tot een duurzaam, klimaatneutraal en performant vastgoedbeleid te komen.
“We brengen op korte termijn ons uitgebreid patrimonium van 260 gebouwen terug tot een kernportefeuille van 197 gebouwen door het slopen en verkopen van panden”, gaat schepen Libert verder. “Denk aan de jeugdlokalen op de Olva-site of de krantenkiosk op het Kolonel Dusartplein die gesloopt werden of de verkoop – in samenwerking met COVAST – van bijvoorbeeld de pastorij in de Heilig Hartwijk of AC Thonissen. Stuk voor stuk panden waarvan we weten dat ze eigenlijk geen beleidsdoel meer dienen, of de inspanningen té groot zijn om er een duurzaam gebouw van te maken. In 2023 zullen de gebouwen van voormalige voetbalclub Sparta Kuringen bijvoorbeeld gesloopt worden. Hetzelfde geldt voor de oude accommodatie van VK Heide, dat afgelopen zomer nog te maken had met een brand. We hebben op dit moment ook heel wat woningen in onze portefeuille, die willen we dan weer verkopen. Samen met de geplande energetische renovaties dringen we hiermee de CO2 uitstoot van onze gebouwen tegen 2030 met ca. 40% terug.”
Gedeeld gebruik
Het realiseren van duurzaam vastgoed heeft meer voordelen dan enkel de energie- en onderhoudsfactuur verlagen. In sommige gevallen is het voordeliger om te investeren in een nieuwbouw.
“Dat doen we bijvoorbeeld in Godsheide met OC Malpertuus of in Runkst met 1 nieuw gebouw met verschillende jeugdlokalen, in de Bakkerslaan”, zegt schepen Libert. “Daar kiezen we voor gedeeld gebruik en brengen we meerdere verenigingen samen onder hetzelfde dak, van een gloednieuw gebouw, met alle moderne en duurzame voorzieningen. Zo kunnen we de huidige, vaak versleten, panden waar die verenigingen nu gevestigd zijn, afstoten. Dat willen we meer doen in de toekomst. Het heeft weinig zin om 1 gebouw te hebben dat een hele week leegstaat behoudens op de dag van een activiteit. We streven ernaar elk gebouw elke dag en elk uur te gebruiken, voor verschillende functies.”
Hasselt geeft goede voorbeeld
Verschillende steden stapten in het traject, maar Hasselt toont sinds de start haar voortrekkersrol.
Sven Wuyts, coach duurzaam patrimoniumbeheer voor SURE2050, vult aan: “Het was knap om te zien hoe het team in Hasselt aan de slag ging met de sjablonen en tips rond duurzame vastgoedplanning, die we vanuit het SURE2050 project aanreikten. Ze hebben ook veel gebruik gemaakt van de coachingsessies die we dankzij de Europese middelen konden aanbieden. Een strategisch vastgoedplan is nooit definitief af maar de resultaten tot nu toe zijn erg knap en dienen nu ook als één van de goede voorbeelden binnen het project.”
Om de ambitie waar te maken om tegen 2050 een koolstofneutraal stadspatrimonium te hebben doet het stadsbestuur een forse investering.
“Vanaf vandaag tot 2050 zullen we jaarlijks tussen 8 en 10 miljoen euro investeren, in ons duurzaam patrimonium”, besluit schepen Libert. “Uiteraard is dit een inschatting want we kunnen niet zo ver in de toekomst kijken. Het bedrag houdt rekening met de geschatte indexering de komende 28 jaar maar kan nog wijzigen mochten we beslissen om bijkomend gebouwen af te stoten of te combineren. Door de geplande verkoop van gebouwen die in de toekomst niet onze portefeuille zullen blijven zullen we ca. 30 miljoen euro kunnen recupereren, om het nog niet te hebben over de energiewinst die deze vastgoedoefening ons onmiddellijk oplevert.”